Wielka inkorporacja. 110. lat temu jednego dnia przybyło ponad 130 tysięcy łodzian.

18 sierpnia 1915 roku, będąca wówczas pod niemieckim zarządem Łódź jednego dnia zwiększyła liczbę swojej ludności o ponad 130 tysięcy osób! A to za sprawą przyłączenia do naszego miasta pobliskich wsi – Bałut i Chojen, a także innych, już mniejszych osad: Antoniewa Stokowskiego, Dąbrowy, Radogoszcza, Rokicia, Widzewa, Zarzewa i Żabieńca.

Neon Beauty Bałuty (fot. Stefan Brajter / UMŁ)
4 zdjęcia
ZOBACZ
ZDJĘCIA (4)

Ówczesny obszar Łodzi powiększył się o ponad 58 km2. Była to największa w dziejach naszego miasta inkorporacja terenów podmiejskich. Na odcinku od Widzewa po obecną ulicę Obywatelską granice miasta oparto na linii kolei obwodowej, z wyjątkiem dworca na Chojnach, który znalazł się już poza obrębem. Decyzję o powiększeniu terenu Łodzi Cesarsko-Niemiecki Prezydent Policji Matthias von Oppen. Wynikała ona z faktu, iż rozwijające się niespotykanym tempie miasto było „za ciasne”, jak na przybyłych do niego ludzi, którzy szukali w nim zarobku. Dlatego osiedlali się w pobliskich wsiach, które szybko stały się suburbanizowane. Ich zabudowa była chaotyczna, a standard życia był prymitywny. A jednak zamieszkiwało je prawie połowa ludności ówczesnej Łodzi.

Z największej wsi w Europie – najsłynniejsza łódzka dzielnica

Szczególnie ciekawie wygląda sprawa przyłączenia Bałut, wówczas największej wsi w Europie. Liczba jej mieszkańców wynosiła aż 100 tysięcy! Przez wiele lat była to jedna z licznych wsi, znajdujących się na północ od Łodzi, stając się osadą fabryczną. Jej kres przyniósł… rozwój naszego miasta. Na przełomie XIX i XX wieku do Bałut (przecież jeszcze nie „na Bałuty”) przybywali ludzie, poszukujący pracy w tętniących dymem i ciężką pracą łódzkich fabrykach. I tak z niewielkiej, ale dobrze urządzonej osady fabrycznej Bałuty stały się największą wsią w Europie, której liczebność mieszkańców na początku drugiej dekady XX wieku przekroczyła 100 tysięcy osób. Od 18 sierpnia 1915 roku Bałuty są już częścią Łodzi. Dziś obejmują one powierzchnie prawie 80 km2. Zamieszkuje je około 190 tysięcy łodzian, najwięcej ze wszystkich historycznych dzielnic naszego miasta. Bałuty są też chyba najsłynniejszą łódzką dzielnicą, kojarzoną ściśle z naszym miastem. Mają wiele swoich legend (m.in. opowieść o Ślepym Maksie), ale też trudną historię (choćby okres II wojny światowej i utworzenie tam przez Niemców Litzmannstadt Getto i obozu dla polskich dzieci i młodzieży przy ulicy Przemysłowej). Z Bałut pochodzi bądź mieszkało na nich też wielu znanych łodzian (m.in. raper O.S.T.R., koszykarz Marcin Gortat, aktorzy Stanisław Mikulski i Leon Niemczyk, dziennikarka Anita Werner).

Zobacz również:

Rodzinne spotkania w Botaniku „Letnie harce w Ogrodzie”

Mateusz Raczyński

Serdecznie zapraszamy rodziny z dziećmi w dniu 30 sierpnia 2025 r. (sobota) o godzinie 11:00 na… więcej

Spacer przyrodniczy "Inwazja Obcych" w ramach Akademii Różnorodności Ogrodu Botanicznego w Łodzi

Mateusz Raczyński

W niedzielę 24 sierpnia o godzinie 11:00 serdecznie zapraszamy do Ogrodu Botanicznego na spacer pt.… więcej

Noc spadających gwiazd w Ogrodzie Botanicznym w Łodzi

Mateusz Raczyński

W dniu 12.08.2025 r. po godzinie 21:00 zapraszamy do wspólnego wypatrywania meteorów do Łódzkiego… więcej

"Tydzień liliowców" w Ogrodzie Botanicznym w Łodzi

Mateusz Raczyński

Ogród Botaniczny w Łodzi w dniach 14-20 lipca 2025 r., serdecznie zaprasza na „Tydzień liliowców”,… więcej

Rodzinne spotkania w Botaniku - „gdzie woda tam życie”

Mateusz Raczyński

Serdecznie zapraszamy rodziny z dziećmi w dniu 12 lipca 2025 r. (sobota) o godzinie 11.00 na kolejne… więcej

Fb Ogrodu
Fb Palmiarni