O dokonaniach łodzianina, pułkownika Jana Kowalewskiego, bohatera wojny polsko-bolszewickiej 1920 dowiadujemy się z pewnym opóźnieniem. Ale tutaj sytuacja jest wyjątkowa, nasz bohater był genialnym kryptologiem, pracownikiem wywiadu, a o takich ludziach nawet po latach mówi się niewiele. Tymczasem jego zasługi są bardziej niż wyjątkowe, może nawet decydujące dla polskiego zwycięstwa w wojnie 1920. Począwszy od jesieni 1919 Jan Kowalewski łamał kody szyfrowe wszystkich sowieckich armii i odczytywał ich depesze. Jego wiedza o zamiarach przeciwnika była wszechstronna i absolutnie pewna, ponieważ pochodziła bezpośrednio ze sztabów przeciwnika.
- Polski plan Bitwy Warszawskiej powstały 6 sierpnia 1920 roku. Opierał się na informacjach zgromadzonych przez polski radiowywiad, kierowany przez Kowalewskiego. Podstawową przesłanką planu była wiedza o rozwieraniu się głównych kierunków strategicznych frontów rosyjskich: Zachodniego i Południowo-Zachodniego. Pierwszy z nich kierował się na Warszawę, a drugi odginał się na południowy-zachód – na Lwów. Józef Piłsudski na podstawie tych informacji przekazanych mu osobiście przez Jana Kowalewskiego sformułował plan polskiej kontrofensywy znad Wieprza, która zadecydowała o polskim zwycięstwie w całej wojnie – mówi prof. Grzegorz Nowik, odkrywca postaci Jana Kowalewskiego.
- Jan Kowalewski był łodzianinem, tutaj się urodził i odebrał wykształcenie, które było tak przydatne Polsce podczas wojny z bolszewikami. Pamiętamy o tej postaci i propagujemy jej osiągnięcia – powiedział wiceprezydent Łodzi Krzysztof Piątkowski.
Jan Kowalewski urodził się w Łodzi 23 października 1892 roku. Jego rodzina na pewno nie należała do ubogich. Jan Kowalewski uczył się w renomowanym łódzkim gimnazjum, Szkole Handlowej Kupiectwa Łódzkiego. Można więc przypuszczać, że rodzina Kowalewskiego miała kupieckie korzenie. W tej szkole, w 1909 roku Jan Kowalewski zdał maturę.
Zapraszamy na wycieczki trambusem łódzkimi śladami Jana Kowalewskiego, genialnego pracownika wywiadu, bohatera wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku.
Wycieczki śladami "człowieka, który zatrzymał Rosję" poprowadzi prof. Grzegorz Nowik, odkrywca tej postaci.
Ruszamy sprzed tablicy upamiętniającej Jana Kowalewskiego przy ul. Piotrkowskiej 132, 14 sierpnia, o godzinach 17.00 i 18.30. Zobaczymy m.in. materiały archiwalne związane z postacią J. Kowalewskiego zgromadzone w Archiwum Państwowym.
Zgłoszenia prosimy kierować na adres mailowy: lodz.niepodlegla@uml.lodz.pl do dnia 14 sierpnia do godz. 11.00.
Udział w wyciecze jest bezpłatny, ilość miejsc ograniczona.
