198 lat temu powstała osada Łódka!

14 sierpnia 1824 roku, zaledwie 3 lata od podpisania umowy zgierskiej i rok po rozplanowaniu Nowego Miasta, Łódź powiększyła się niemal trzykrotnie. Tego dnia zatwierdzono plan urządzenia nowej osady lniarsko-bawełniarskiej na południe od Nowego Miasta nazwanej Łódką.

Widok na ul. Piotrkowską w kierunku południowym (fot. Patryk Wacławiak / UMŁ)
4 zdjęcia
ZOBACZ
ZDJĘCIA (4)

Osada Łódka rozciągała się wzdłuż ulicy Piotrkowskiej od ul. Dzielnej (obecnie ul. Narutowicza i ul. Zielona) na północy, aż do Górnego Rynku na południu. Obejmowała również rozległe tereny w dolinie Jasienia nazwane posiadłami wodno-fabrycznymi. Po opracowaniu mapy osadę rozwijano przez kolejne 4 lata do 1828 roku. Zajmowano pod nią tereny rządowe i miejskie, przejmując m.in. obszar wsi Wólka (obecny rejon ul. Wólczańskiej i Czerwonej).

Po obu stronach ul. Piotrkowskiej odmierzonych zostało po 115 parceli, przedzielonych siedmioma przecznicami. Łącznie w granicach osady wyznaczono 462 parcele oraz obszerne tereny pod siedem posiadeł fabrycznych. Początkowo Łódka nie łączyła się z osadą sukienniczą Nowe Miasto. Teren pomiędzy ulicami Dzielną i Ceglaną nie był objęty regulacjami i pozostawał niezamieszkany.

Większość domów lokowana była wzdłuż traktu Piotrkowskiego, który w naturalny sposób stał się główną osią rozkwitającego miasta. Do 1829 roku Łódź zamieszkiwały już 4273 osoby. Do tego czasu powstało 369 przeważnie drewnianych domów, stawianych na parcelach Nowego Miasta i Łódki. Na działkach w granicach Łódki powstały pierwsze murowane domostwa. Było to 30 rządowych domów.

Z końcem lat 20. XIX wieku w południowej części osady Łódki zaczęły powstawać pierwsze, monumentalne – jak na tamte czasy – 2-, lub 3-kondygnacyjne murowane fabryki. Wtedy były one jednak oddalone od zabudowanego centrum. Budowano je na obszarach posiadeł wodno-fabrycznych. Za pierwszą z dużych fabryk uznaje się tzw. Bielnik Kopischa wybudowany w latach 1824-26 przy obecnej ul. Tymienieckiego. Kopisch nie był jednak pierwszym właścicielem budynków, przejął je w 1828 roku.

 

Zobacz również:

"Tydzień liliowców" w Ogrodzie Botanicznym w Łodzi

Mateusz Raczyński

Ogród Botaniczny w Łodzi w dniach 14-20 lipca 2025 r., serdecznie zaprasza na „Tydzień liliowców”,… więcej

Rodzinne spotkania w Botaniku - „gdzie woda tam życie”

Mateusz Raczyński

Serdecznie zapraszamy rodziny z dziećmi w dniu 12 lipca 2025 r. (sobota) o godzinie 11.00 na kolejne… więcej

Warsztaty ogrodnicze "Jadalne rośliny ozdobne" w ramach Akademii Różnorodności Ogrodu Botanicznego w Łodzi

Mateusz Raczyński

Serdecznie zapraszamy w dniach 08.07.2025 r. (wtorek) o godz. 11.30 i 10.07.2025 r. (czwartek) o… więcej

Noc Świętojańska w Ogrodzie Botanicznym w Łodzi

Mateusz Raczyński

W niedzielę 22 czerwca 2025 r. o godz. 22.00 w Ogrodzie Botanicznym w Łodzi rozpocznie się widowisko… więcej

Fb Ogrodu
Fb Palmiarni