Decyzja sztabu generalnego Wojska Polskiego o utworzeniu Armii Łódź zapadła 23 marca 1939 roku. Udział żołnierzy z Łodzi i okolic w wojnie 1939 roku ocenia się jako bardzo istotny dla strategii obrony, również Warszawy. Żołnierze armii walczyli od pierwszego dnia wojny dosłownie na pierwszej linii frontu, broniąc pozycji wzdłuż Warty i Widawki od Glinna do Strońska, wytrzymując ostrzał artyleryjski i bombardowania.
-Strona polska i niemiecka posiadały takie samo wyszkolenie i umiejętności. Przewaga logistyczna i techniczna wroga była jednak miażdżąca. Tak długa i intensywna obrona dowodzi rzeczywistego herozimu naszych żołnierzy – powiedział podczas rocznicy historyk, dr. Tadeusz Bogalecki.
Wydarzenie przy pomniku, w parku Helenów, co roku organizowane jest przy współpracy wielu organizacji patriotycznych i osób, zajmujących się upowszechnianiem historii. Przybyło kilkuset uczniów ze szkół podstawowych i średnich, w których od 8 lat prowadzony jest program upowszechniania wiedzy o historii lokalnej.
- Wojna z Niemcami była nieunikniona i wszyscy zdawali sobie sprawę, czym ona będzie. Mimo to wojsko podjęło swoje obowiązki i przygotowało najlepiej jak umiało plany obrony. Musimy pamiętać o ich entuzjazmie i patriotyzmie, ale równie o zakorzenionym poczuciu obowiązku, którzy dobrze wypełnili. AWy, młodzi ludzie musicie również mieć tę świadomość, jak wielki był to obowiązek, jak kruchą i bezcenną wartością jest pokój. Musicie być mądrzy, profesjonalni znać świat i mechanizmy nim rządzące by zachować swoje państwo i umieć nim zarządzać, by uniknąć niebezpieczeństw i ochronić swoich współobywateli. – powiedziała wiceprezydent Łodzi Małgorzata Moskwa – Wodnicka.
- Świadomość zagrożenia, być może wojny jest wśród nas, ale mamy powody do uznania dla świadomości młodzieży. Badania oprowadzone na zachodzie wykazują, że większość młodych ludzi nie wie, czy byłoby w stanie sprostać tak wielkiej próbie. Młodzi ludzie w Polsce stwierdzają natomiast, że byliby gotowi. Ta świadomość jest nadzieją i wielkim osiągnięciem edukacji historycznej. – powiedział Marcin Gołaszewski, przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi.
Realizatorem i moderatorem upamiętnień Armii Łódź jest dr Tadeusz Bogalecki. W ramach prowadzonego przez niego programu w szkołach nauczyciele przygotowywani są do prowadzenia zajęć o mniej znanej historii - lokalnej.
-Przeszkoliliśmy blisko 90% nauczycieli ze szkół podstawowych i 80 % szkół średnich. To była wielka praca, ale bardzo potrzebna. Z uwagi na wiek wielu z nas musi ograniczać aktywność w dziele upamiętniania, w edukacji wojskowej i patriotycznej, ale teraz z całą pewnością możemy powiedzieć: mamy następców. Każda z tych szkół gotowa jest do społecznej pracy w miejscach, takich jak ten pomnik i wielu innych – powiedział dr Tadeusz Bogalecki.
Podczas uroczystości dyrektorzy 4 szkół otrzymali medale za prowadzenie szkolnych projektów na rzecz pamięci o Armii Łódź. Odznaczone zostały Szkoły Podstawowe nr 26, 58, 81 i 153.
