100, 150? Ile lat ma najstarsza palma w łódzkiej Palmiarni?

Pojawiły się w Łodzi już w drugiej połowie XIX wieku za sprawą rodzin fabrykantów. W wieku XX zostały przejęte przez miasto, a dzisiaj można je podziwiać w szklanych gmachu w parku Źródliska.

Historia kolekcji roślin egzotycznych Palmiarni Ogrodu Botanicznego w Łodzi jest znacznie starsza od historii samego obiektu.
3 zdjęcia
ZOBACZ
ZDJĘCIA (3)

- Historia kolekcji roślin egzotycznych Palmiarni Ogrodu Botanicznego w Łodzi jest znacznie starsza od historii samego obiektu. Najstarsze rośliny znajdujące się w kolekcji, trafiły do Łodzi najprawdopodobniej już w drugiej połowie XIX w. Do roślin tych należały m.in. palmy, które do dnia dzisiejszego możemy podziwiać w łódzkiej Palmiarni. Były one ozdobą oranżerii carskich urzędników oraz łódzkich fabrykantów, którzy zgodnie z ówczesną modą prześcigali się w ich kolekcjonowaniu – opowiada Dorota Mańkowska, naczelnik Ogrodu Botanicznego w Łodzi.

O bogactwie inwentarza tych oranżerii świadczyć może fotografia Karola Łuby z 1892 r., wykonana podczas Ogólnopolskiej Wystawy Ogrodniczej zorganizowanej w Łodzi w Parku Źródliska I. Przedstawia ona wnętrze pawilonu Anny Scheiblerowej i Edwarda Herbsta, w którym gospodarze prezentowali najciekawsze okazy z własnych kolekcji roślin egzotycznych. 

Miasto pierwsze rośliny egzotyczne przejęło w momencie wybuchu I Wojny Światowej, kiedy to w 1914 r. carscy urzędnicy uciekając przed armią niemiecką oddawali na przechowanie do szklarni miejskich swoje najcenniejsze okazy, licząc na rychły powrót do Łodzi. Wśród nich znalazły się m.in. okazałe palmy, które po zakończeniu wojny nieodebrane przez byłych właścicieli przejął Zarząd Miasta Łodzi. Rośliny te początkowo przechowywane były w szklarniach znajdujących się w Parku Staszica.

- Mieściły się tam bez trudu, gdyż miały one wówczas około 2 m wysokości, a ich wiek szacowano na 30–50 lat. W 1925 r. Wydział Plantacji Miejskich przeniósł stale powiększającą się kolekcję roślin do budynku byłej stołówki dla bezrobotnych, który wybudowano w 1914 r. w Parku Źródliska I w celach wojskowych. W kolejnych latach, ze względu na dotkliwy kryzys gospodarczy zubożali łódzcy fabrykanci zmuszeni do likwidacji własnych oranżerii przekazywali swoje zbiory botaniczne do szklarni miejskich. Skutkiem tego kolekcja roślin tropikalnych Zarządu Miasta stale się powiększała. Pomimo trudnych warunków jakie panowały w nieprzystosowanym do uprawy roślin budynku w Parku Źródliska I, kolekcja roślin egzotycznych przetrwała tam okres II Wojny Światowej i dzięki uporowi i poświęceniu łódzkich ogrodników nie została zlikwidowana przez okupanta – opowiada Dorota Mańkowska.

W latach powojennych rośliny osiągnęły taką wysokość, że chcąc uratować kolekcję konieczne było podjęcie decyzji o podwyższeniu budynku byłej stołówki dla bezrobotnych. Pierwsza przebudowa budynku miała miejsce w 1955 r. Po zakończeniu prac budowlanych i zagłębieniu w grunt donic z najwyższymi roślinami, 1 września 1956 r. po raz pierwszy kolekcja udostępniona została zwiedzającym. W 1959 r. Palmiarnię włączono do Ogrodu Botanicznego, co zapewniało lepszą opiekę merytoryczną nad kolekcją i możliwość jej dalszego rozwoju.

Kolejna przebudowa Palmiarni miała miejsce w 1970 r., kiedy to ponownie podwyższono budynki oraz przeszklono ich górną kondygnację. Ostatnia, gruntowna modernizacja budynku to już początek XIX wieku. Inwestycja polegała na budowie nowego, przeszklonego gmachu, który obudował ten już istniejący. Dopiero po jego wybudowaniu, rozebrany został stary. Modernizację Palmiarni zakończono w 2003 r. i udostępniono ją zwiedzającym 12 września tegoż roku. W chwili obecnej powierzchnia ekspozycyjna Palmiarni wynosi 1100 m2 i składa się z trzech pawilonów wystawowych, przeznaczonych dla roślin o odmiennych wymaganiach klimatycznych.

Obecnie kolekcja roślin egzotycznych Ogrodu Botanicznego liczy około 2500 taksonów. Najstarszymi roślinami w kolekcji są: Araucaria bidwillii oraz palmy liczące ponad 130 lat i osiągające około 18 m wysokości, do których należą: Areca baueri, Howea forsterana, Phoenix dactylifera, Phoenix canariensis i Trachycarpus fortunei.

Zobacz również:

Warsztaty ogrodnicze "Wszystko o hortensjach" w Ogrodzie Botanicznym w Łodzi

Mateusz Raczyński

Serdecznie zapraszamy w dniu 25 kwietnia (czwartek) o godz. 17:00 na drugie w tym roku warsztaty… więcej

Wystawa „Ptaki egzotyczne” w Palmiarni Ogrodu Botanicznego w Łodzi

Aleksandra Nowacka / Palmiarnia

W dniach 4-5 maja 2024 r. (sobota i niedziela) w godzinach od 10.00 do 18.00 Ogród Botaniczny w… więcej

Warsztaty dendrologiczne "Lilaki pospolite i mniej znane" w Ogrodzie Botanicznym w Łodzi

Mateusz Raczyński

Serdecznie zapraszamy w dniu 20 kwietnia 2024 r. (sobota) o godz. 13:00 na warsztaty dendrologiczne… więcej

Warsztaty „Formowanie drzew w sztuce Bonsai” w Palmiarni Ogrodu Botanicznego w Łodzi

Aleksandra Nowacka / Palmiarnia

Palmiarnia Ogrodu Botanicznego wraz z Polską Asocjacją Bonsai zaprasza na kolejne warsztaty… więcej

„MUZYKA LASU” Wystawa fotografii Michała Lewandowskiego w Palmiarni Ogrodu Botanicznego w Łodzi

Aleksandra Nowacka / Palmiarnia

Ogród Botaniczny w Łodzi serdecznie zaprasza w dniach od 16 kwietnia do 19 maja 2024 r. na Wystawę… więcej

Fb Ogrodu
Fb Palmiarni